डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर जयंती विशेष….
डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांची जयंती दरवर्षी १४ एप्रिल रोजी मोठ्या उत्साहात साजरी केली जाते. हा दिवस ‘समता दिन’ (Samata Din) आणि ‘ज्ञान दिन’ (Dnyan Din) म्हणूनही ओळखला जातो. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर हे भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार, समाजसुधारक आणि दलित समाजाचे प्रेरणास्रोत होते. त्यांनी समाजातील दुर्बळ घटकांना न्याय मिळवून देण्यासाठी आपले जीवन समर्पित केले.
आंबेडकर जयंतीचे महत्त्व:
भारतीय राज्यघटनेचे शिल्पकार: डॉ. आंबेडकरांनी स्वतंत्र भारतासाठी सर्वसमावेशक आणि न्याय्य राज्यघटना तयार करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली.
सामाजिक समानता आणि न्याय: त्यांनी अस्पृश्यता आणि जातीय भेदभावाविरुद्ध कठोर संघर्ष केला आणि समाजातील सर्व स्तरांना समान संधी मिळाव्यात यासाठी प्रयत्न केले.
दलित आणि मागासलेल्या समाजाचे उद्धार: डॉ. आंबेडकरांनी दलित आणि इतर मागासलेल्या समाजाला आत्मसन्मान आणि सामाजिक हक्क मिळवून देण्यासाठी मार्गदर्शन केले.
शिक्षण आणि सक्षमीकरण: शिक्षणाचे महत्त्व ओळखून त्यांनी सर्वांना शिक्षण घेण्यास प्रोत्साहित केले. ‘शिका, संघटित व्हा आणि संघर्ष करा’ हा त्यांचा प्रसिद्ध नारा होता.
आंबेडकर जयंती कशी साजरी केली जाते:
पुष्पहार अर्पण: या दिवशी देशभरात डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या प्रतिमा आणि पुतळ्यांना पुष्पहार अर्पण करून आदरांजली वाहिली जाते.
प्रभातफेरी आणि मिरवणुका: अनेक ठिकाणी प्रभातफेऱ्या आणि मिरवणुका काढल्या जातात, ज्यात लोक पारंपरिक वेशभूषा करून डॉ. आंबेडकरांचे विचार आणि कार्याचा जयघोष करतात.
सार्वजनिक सभा आणि व्याख्याने: डॉ. आंबेडकरांच्या जीवनावर आणि कार्यावर आधारित सार्वजनिक सभा आणि व्याख्यानांचे आयोजन केले जाते. यामध्ये त्यांचे विचार, सामाजिक योगदान आणि त्यांनी केलेल्या संघर्षावर प्रकाश टाकला जातो.
सांस्कृतिक कार्यक्रम: अनेक ठिकाणी सांस्कृतिक कार्यक्रमांचे आयोजन केले जाते, ज्यात नाटक, गाणी आणि नृत्ये सादर केली जातात.
सामाजिक उपक्रम: काही लोक या दिवशी रक्तदान शिबिरे, आरोग्य तपासणी शिबिरे आणि गरीब व गरजू लोकांना मदत करण्याचे उपक्रम आयोजित करतात.
महापरिनिर्वाण दिनाचे स्मरण: ६ डिसेंबर हा डॉ. आंबेडकरांचा महापरिनिर्वाण दिन ‘शोक दिन’ म्हणून पाळला जातो आणि या दिवशीही त्यांना आदरांजली वाहिली जाते.
आंबेडकर जयंती हा केवळ एक उत्सव नसून तो सामाजिक न्याय, समता आणि बंधुत्वाच्या मूल्यांचा आदर करण्याचा आणि त्यांचे स्मरण करण्याचा दिवस आहे. डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांचे विचार आजही आपल्याला प्रेरणा देतात आणि एका न्याय्य व समान समाजाच्या निर्मितीसाठी मार्गदर्शन करतात.
